In 2015 is Vermilion vanuit ’t Lange Ein in Langezwaag in de gemeente Opsterland begonnen met het winnen van gas. Een groot deel van het gasveld ligt onder Heerenveens grondgebied. In de loop van de tijd bleek de hoeveelheid gas groter dan aanvankelijk werd aangenomen. Daarom heeft Vermilion na een eerste put (LZG-01), een tweede put (LZG-02) en derde put (LZG-03) geboord.
Oorspronkelijk zou alleen onder De Knipe en Oranjewoud gas worden gewonnen via winningsput LZG-01. Eind december 2016 werd bij de gemeente bekend dat er sinds 2015 onder een breder gebied gas wordt gewonnen uit de put LZG-02. Vanuit deze put wordt ook gas gewonnen onder Skoatterwâld en Bontebok. Halverwege februari 2017 werd het de gemeente duidelijk dat Vermilion een derde put (LZG-03) had geboord, hier wordt gas onder het Internationaal Bedrijventerrein IBF gewonnen.
Winningsplan
Omdat de boorputten zich op het grondgebied van de gemeente Opsterland bevinden, heeft de gemeente geen bevoegdheden op het terrein van de ruimtelijke ordening. Het winningsplan is oorspronkelijk in 2012 door de Minister van EZK goedgekeurd. Vermilion heeft, steeds na het boren van een nieuwe put, een update van het oorspronkelijk winningsplan bij de Minister ingediend. Alleen de tweede update van het winningsplan is in procedure gebracht. Halverwege mei 2017 heeft de gemeente de Minister geadviseerd om niet in te stemmen dan wel voorwaarden aan de instemming te verbinden. De Minister heeft dit advies niet (volledig) overgenomen. Vervolgens is een ontwerp-winningsplan ter inzage gelegd. De gemeente heeft hierover een zienswijze bij de Minister ingediend. Uiteindelijk heeft de Minister van EZK op 20 juni 2018 ingestemd met de tweede update van het winningsplan. Tegen dit besluit van de Minister heeft de gemeente beroep ingesteld bij de Raad van State. Ook de gemeente Opsterland heeft tegen dit besluit beroep ingediend. Op 19 juni 2019 heeft de Raad van State de beide beroepen ongegrond verklaard. Tegen de uitspraak van de Raad van State staat geen beroep meer open. Het winnen van gas in Langezwaag is daarmee definitief.
Vooropname
Bij zijn instemming met het winningsplan heeft de Minister de voorwaarde gesteld dat Vermilion binnen 1 jaar een (voor)opname van gebouwen moet uitvoeren. Een vooropname van gebouwen moet duidelijk maken dat eventuele schade aan gebouwen als gevolg van gaswinning niet al eerder aanwezig was. Een vooropname biedt geen duidelijkheid over de oorzaak van de schade. Deze vooropname is inmiddels uitgevoerd in april en mei 2019. Dit werk wordt uitgevoerd door het ingenieursbureau Thorbecke BV uit Zwolle. Meer informatie over de vooropname , bijvoorbeeld over de vraag welke gebouwen we of niet worden opgenomen, vindt u op de website van Vermilion. In februari 2017 hebben burgemeester en wethouders de Minister van EZ gevraagd om het winnen van gas uit de putten LZG-02 en LZG-03 stil te leggen. De Minister van EZ heeft dit verzoek opgevat als een ‘verzoek om handhaving’ en het doorgestuurd naar de Inspecteur-generaal der Mijnen. Deze instantie is belast met het toezicht op de naleving van de Mijnwetgeving.
Verzoek om handhaving 2017
De Inspecteur-generaal der Mijnen heeft het verzoek voor LZG-02 afgewezen omdat er concreet zicht was op legalisatie. Het ontwerp voor een nieuw winningsplan was op dat moment al ter inzage gelegd. Een bezwaarschrift dat door de gemeente was ingediend, leidde niet tot een ander resultaat. Voordat de inspecteur een besluit op het bezwaar kon nemen, was het nieuwe winningsplan namelijk al van kracht geworden.
Ten aanzien van LZG-03 heeft de Inspecteur-generaal der Mijnen Vermilion in april 2017 een ‘last onder dwangsom’ opgelegd om het winnen van gas uit deze put te stoppen. In oktober 2017 is deze last weer ingetrokken. Tegen het opleggen van deze last onder dwangsom loopt nog een beroepsprocedure van Vermilion bij de Raad van State. De Raad van State heeft hierin nog geen uitspraak gedaan.