1 op 3 is best eenzaam
Je hoeft niet alleen te zijn, om je alleen te voelen. Ook met 157 vrienden op Facebook, 6 sportmaatjes of 2 kinderen kun je gevoelens van eenzaamheid ervaren. Bijvoorbeeld omdat je vooral oppervlakkige contacten hebt, heel druk bent met de zorg voor een partner of omdat mensen om je heen andere interesses hebben.
Herken je dit? Je bent niet de enige. 1 op de 3 mensen in de gemeente Heerenveen voelt zich best eenzaam. Hoe dit komt, is voor iedereen verschillend. Wél is het mogelijk er iets aan doen. Dat is belangrijk, want eenzaamheid gaat niet vanzelf over. Het kan erger worden en je minder gezond maken. Op deze pagina lees je er meer over én wat je kunt doen om eenzaamheid te doorbreken. Je staat er niet alleen voor!
Waar komt eenzaamheid vandaan?
Een gevoel van eenzaamheid kan verschillende oorzaken hebben. Je mist bijvoorbeeld een vriend of vriendin om een goed gesprek mee te voeren. Misschien zijn er wel veel mensen om je heen – zoals collega’s, buren of teamgenoten – maar voel je geen verbinding met hen. Het kan zijn dat je geen contact met anderen durft te maken. Of dat je het zó druk hebt dat dit gewoon niet lukt. Je kunt je ook eenzaam voelen als je een doel of zingeving mist in je leven. Misschien maakt dat je verdrietig of angstig. Eenzaamheid kan dus voor iedereen anders zijn. Het is ook niet hetzelfde als ‘alleen zijn’. Je kunt allerlei mensen om je heen hebben en je tóch eenzaam voelen.
Wat kun jij doen?
Het woord klinkt misschien wat zwaar, maar eenzaamheid komt gewoon vaak voor. Misschien denk je: ik wil me minder alleen voelen, maar hoe dan?
Hieronder vind je drie verhalen van mensen die zich eenzaam voelden. Ze vertellen wat hen hielp om dat te veranderen. Je kunt ook vragen beantwoorden over eenzaamheid. Dit geeft je meer inzicht in jouw situatie én wat je kan helpen. Verder vind je 5 tips om eenzaamheid te doorbreken. Ook kun je contact opnemen met mensen die meedenken en je ondersteunen.
Samen één in Heerenveen
Per straat wonen in de gemeente Heerenveen gemiddeld 18 mensen die zich best eenzaam voelen. Dit willen we graag verminderen. Want we vinden het belangrijk dat iedereen meedoet en kan doen. Lees hier meer over onze aanpak: Infographic Eenzaamheid (PDF 186 kB).
Geertje (42 jaar) is een alleenstaande moeder met twee kinderen van 4 en 6 jaar. Ook is ze mantelzorger voor haar eigen moeder die in de buurt woont. Geertje voelde zich steeds eenzamer. Ze vond een manier om dát te doorbreken.
‘Mijn man en ik zijn gescheiden toen de jongste nog een baby was. Een hele heftige periode. Nadat we kinderen kregen, verwaterden de contacten met mijn vriendinnen al wat. Ik vond het moeilijk om de zorg voor mijn kleine kinderen te combineren met mijn baan als accountmanager. Bovendien liep ons huwelijk niet goed. Ik had genoeg aan mijn eigen problemen en deed niet mijn best om sociale contacten goed te onderhouden. Hierdoor had ik na de scheiding nog maar weinig vriendinnen waar ik terecht kon.
Erg alleen
Toen werd mijn moeder ook nog ziek. Als enig kind kwam de zorgtaak vooral op mij neer. Mijn wereld werd nog kleiner en ik merkte dat ik het mentaal best lastig had. Ik voelde me erg alleen in alles wat ik deed. Ik begreep ook niet waarom ik als prima opgeleide jonge vrouw met meer dan 200 Facebookvrienden me toch zo eenzaam voelde. Zoiets overkomt mij toch niet? Daar kwam nog het verdriet bij van de scheiding en de ziekte van mijn moeder. Ik dacht: als ik zo doorga, dan kom ik in een burn-out terecht.
Ondersteuning
Na een gesprek met een kennis ging ik op zoek naar wat ondersteuning in mijn taken. Via de meitinker van de gemeente heeft mijn moeder nu hulp bij het huishouden. Dat scheelt gelukkig alweer. Daarnaast heb ik de buurman van mijn moeder gevraagd of hij haar tuintje wat wil bijhouden en de container bij de weg wil zetten. Hij reageerde zo leuk dat ik echt dacht: waarom heb ik dat niet eerder gevraagd? De meitinker gaf me ook de tip om af en toe een momentje voor mezelf te pakken. Eén keer in de week loop ik nu mee met de wandelgroep in de buurt. Heerlijk vind ik dat. Mijn volgende stap is om in het weekend – als de kinderen bij hun vader zijn – er zelf op uit te trekken. Meestal ben ik dat weekend helemaal uitgeblust, maar nu wil ik er gewoon voor gaan.’
Dit verhaal is gebaseerd op gebeurtenissen uit de praktijk. Geertje is niet haar echte naam.
Johannes (55 jaar) kreeg op zijn veertigste een auto-immuunziekte. Hierdoor is hij snel vermoeid en heeft hij veel rust nodig. Johannes is afgekeurd voor zijn werk als buschauffeur en heeft een WAO-uitkering. Zijn wereldje werd kleiner en hij voelde zich steeds meer alleen. Met hulp van zijn vrouw is dat nu anders!
‘Toen ik ziek werd, begrepen veel mensen mij niet. Het was niet meteen duidelijk wat er aan de hand was. Aan de buitenkant zie je ook niet dat ik ziek ben. Ik stuitte vaak op onbegrip van mensen om mij heen. Nadat ik werd afgekeurd voor mijn werk, trok ik me steeds meer terug.
Kleine wereld
Omdat het vanwege mijn ziekte niet lukt om overal aan mee te doen, zei ik vaker “nee” tegen mijn vrienden. Zelf baalde ik daar ook van, omdat ik het gevoel had veel te missen. Zo raakte ik steeds meer in de put. Omdat ik de mensen om mij heen niet meer wilde teleurstellen, sprak ik liever helemaal niet meer af. Mijn wereld werd kleiner. Ik voelde me steeds meer alleen.
Zetje in goede richting
Het was mijn vrouw die me hiermee confronteerde en vroeg of ik me eenzaam voelde. Ook gaf ze me een zetje in de goede richting. Ze had namelijk een vacature van welzijnsorganisatie Caleidoscoop gezien voor vrijwilliger voor de VSP-auto. Mensen die ergens naartoe moeten en dit zelf niet kunnen regelen, worden door een vrijwilliger gebracht. Dat leek mij wel wat, maar ik vond het moeilijk de stap te nemen om te solliciteren. Met steun van mijn vrouw heb ik het uiteindelijk toch gedaan. Eigenlijk had ik dat eerder moeten doen!
Nieuwe contacten
Het is voor mij de ideale manier om weer wat meer onder de mensen te komen en niet de hele dag alleen thuis te zitten. Tijdens een training heb ik ook andere vrijwilligers ontmoet. Zo bouw ik weer wat nieuwe contacten op. Stapje voor stapje. Maar het gaat de goede kant op.’
Dit verhaal is gebaseerd op gebeurtenissen uit de praktijk. Johannes is niet zijn echte naam.
Antsje (33 jaar) groeide op in een klein dorp en tot de middelbare school had ze een onbezorgde jeugd. Tegen het einde van de basisschooltijd voelde zij zich anders dan anderen. Op haar veertiende kwam ze uit de kast. Lange tijd voelde ze zich alleen en weinig verbonden met anderen. Een schildercursus bracht hierin verandering.
‘Op school werd ik erg gepest, toen ik over mijn geaardheid had verteld. Kinderen uit mijn klas maakten grapjes en ik had weinig vrienden. Ik voelde me erg eenzaam en alleen. Niemand vroeg mij voor feestjes en ik kende geen mensen uit de LHBTI-gemeenschap. Hoewel mijn familie mijn geaardheid wel accepteerde, had ik niet het gevoel dat ik bij hen terecht kon met mijn verhaal. Eigenlijk kon ik dat bij niemand. Daardoor trok ik mezelf steeds meer terug. Ik vond het lastig om nieuwe vrienden te maken. Zelfs toen ik naar het mbo ging, probeerde ik altijd zo onopvallend mogelijk te zijn.
Goede klik
Tijdens een gezamenlijke werkopdracht voor school leerde ik Marije kennen. Zij was ontzettend aardig en we hadden al snel een goede klik. Marije was ook net als ik wat verlegen, maar samen hadden we het erg gezellig. Eindelijk iemand die mij wel accepteerde. Ik bloeide helemaal op. Helaas ging Marije na onze studie verhuizen naar de andere kant van het land. Hoewel we wel probeerden om contact te houden, verwaterde onze vriendschap. Op school ging het contact met de andere klasgenoten wel wat beter, maar ik voelde bij niemand echt die verbondenheid zoals met Marije.
Schildercursus
Een aantal jaren geleden heb ik me via Ateliers Majeur ingeschreven voor een schildercursus. Dit lag totaal buiten mijn comfortzone. Ik vond het altijd al leuk om thuis te tekenen. Nú wilde ik ook graag iets doen waardoor ik nieuwe mensen zou ontmoeten. Tegenwoordig heb je in Heerenveen de ontmoetingsavonden van Out.frl, maar dat was er toen nog niet. Tijdens de schildercursus deed ik nieuwe contacten op. Ook heb ik daar mijn huidige vriendin ontmoet. Ik merkte dat de muur die ik om mezelf had gebouwd, langzaam wat afbrokkelde.
Fijn gevoel
Door iets te doen wat bij me past én waar ik blij van word, heb ik mensen ontmoet met dezelfde passie. Ik heb niet heel veel vriendschappen, maar de kwaliteit van de vriendschappen vind ik belangrijker. Ik sta er niet meer alleen voor en weet dat ik word geaccepteerd om wie ik ben. Een fijn gevoel!’
Dit verhaal is gebaseerd op gebeurtenissen uit de praktijk. Antsje is niet haar echte naam.
Iedereen kan iets betekenen voor iemand die zich eenzaam voelt. Door iemand aan te spreken van wie je vermoedt dat hij of zij zich alleen of eenzaam voel, of door hem of haar uit te nodigen voor een kopje koffie. Dit kan veel betekenen voor de ander.
Leer meer over eenzaamheid
Als je vermoedens hebt dat iemand in je omgeving zich eenzaam voelt, kun je een korte online training van Humanitas volgen. Hier leer je meer over eenzaamheid, de gevolgen hiervan en wat je voor iemand kunt betekenen.
Concrete tips
- Start een gesprek en vraag hoe het gaat, zonder concreet over ‘eenzaamheid’ te beginnen. Voor veel mensen is dit een lastig onderwerp, dat komt later wel.
- Nodig iemand uit voor een kopje koffie of thee. Of ga zelf bij iemand op bezoek.
- Bied hulp aan bij klusjes in huis of in de tuin en maak daarbij een praatje.
- Vraag iemand om jóu te helpen; iedereen wordt graag aangesproken op waar hij of zij goed in is of leuk vindt. Vraag de ander bijvoorbeeld tips voor het onderhouden van jouw tuin. Of het oppassen op huisdieren als je een weekend weg gaat.
- Ga op zoek naar nieuwe of bestaande activiteiten in de omgeving en nodig de ander daarvoor uit. Meelopen met een wandelgroep, aansluiten bij een leesclub of meehelpen tuinieren in het park. Je kunt dit samen doen, maar vaak kan dit al het zetje zijn dat iemand nodig heeft om weer iets plezierigs te gaan doen. Niet zozeer mét jou, maar wel dankzij jou.
Op de website eentegeneenzaamheid.nl lees je nog veel meer tips over hoe jij het verschil kunt maken voor iemand die zich eenzaam voelt.
Verwijzen naar ondersteuning
Je kunt ook iemand helpen om de stap te zetten naar (professionele) ondersteuning. Dit kan soms lastig zijn voor de ander, bijvoorbeeld omdat iemand niet handig is met internet of het erg moeilijk of spannend vindt om het eerste contact te leggen. Samen met de ander kun je kijken welke ondersteuning allemaal mogelijk is (ga naar tegel Ondersteuning).
Voel je je weleens eenzaam? En wil je daar graag iets aan veranderen? Deze vijf tips kunnen je daarbij helpen.
Praat erover!
De eerste tip is misschien ook wel meteen de moeilijkste: vertel iemand die je vertrouwt hoe je je voelt en wat je graag zou willen veranderen. Dat is heel spannend, maar je zult merken dat de ander je graag wil helpen. En dat is het begin van verandering.
Zoek een dag-invulling die bij jou past
Wat vind je leuk om te doen? Waar word je blij van? Muziek maken, voetballen, tennissen, tekenen, koken, een ander helpen, zwemmen? Je kunt iets nieuws gaan uitproberen of juist een oude hobby oppakken. Zoek vooral een dag-invulling die bij jou past. Ook is vrijwilligerswerk misschien iets voor je. Daarmee vergroot je jouw netwerk én beteken je meteen iets voor een ander. Je kunt ook ondersteuning krijgen bij het vinden van een leuke vrijwilligersbaan (zie tegel Ondersteuning).
Wees trots op jezelf
We zijn vaak erg kritisch op onszelf. Maar wees vooral ook trots op jezelf. De volgende opdracht kan je helpen om jezelf meer te waarderen: schrijf elke dag iets op dat je trots maakt op jezelf. Bijvoorbeeld een mooie eigenschap of iets wat je die dag hebt gedaan. Als je dat een tijdje doet, zul je zien dat er veel is om trots op te zijn!
Begin een gesprek met iemand die je nog niet kent
Elke vriendschap start met een eerste kennismaking. Is er iemand in jouw omgeving die je graag beter wilt leren kennen? Stap erop af en start een gesprekje met hem of haar. Natuurlijk is dat best spannend. Het kan helpen om de aanleiding van jouw interesse te benoemen (‘We hebben veel gemeenschappelijke kennissen, maar kennen elkaar nauwelijks’ of ‘Ik hoorde dat we dezelfde hobby hebben’). Klikt het toch niet? Dan heb je het in ieder geval geprobeerd. Ook kun je een lijstje maken van oude contacten die zijn verwaterd. Misschien kun je een oude bekende bellen of mailen. Wie weet ontstaat er zo weer een leuke vriendschap.
Kijk eens om je heen
Je bent zeker niet de enige. 1 op de 3 inwoners van de gemeente Heerenveen voelt zich best eenzaam. Kijk eens om je heen. Is er iemand in jouw buurt die vaak alleen is? Of die geen echte aansluiting lijkt te vinden bij zijn omgeving? Stap eens op diegene af en knoop een gesprekje aan. Misschien hebben jullie wel iets wat je samen leuk vindt.
Ondersteuning
Vind je het lastig om jouw eenzaamheid zelf te doorbreken? Er zijn verschillende organisaties die je daarbij kunnen helpen. Klik op de tegel Ondersteuning voor meer informatie.
Misschien denk je: eenzaam? Ik? Geen idee. Ik voel me wel vaak alleen… Op internet zijn meerdere eenzaamheidstesten te vinden. Maar het meten van eenzaamheid is erg lastig. Juist omdat het ervaren van eenzaamheidsgevoelens voor iedereen anders is.
Vragenlijst eenzaamheid
De eenzaamheidsschaal van De Jong-Gierveld is de meest bekende vragenlijst om eenzaamheid te meten. De vragenlijst bevat elf uitspraken die deels positief en deels negatief omschreven zijn. Iemand geeft aan in hoeverre een uitspraak van toepassing is op hem/haar (‘nee’, ‘min of meer’ en ‘ja’). Iemand is sociaal of emotioneel eenzaam als hij/zij op minstens twee van de uitspraken ongunstig scoort. Iemand is eenzaam bij minstens drie ongunstige antwoorden. Bij negen ongunstige antwoorden is dat ‘sterk eenzaam’.
De vragenlijst is bedoeld voor het meten van eenzaamheid onder grote groepen mensen en niet zozeer voor individueel gebruik. Wel kun je de vragen gebruiken om je gedachten over eenzaamheid op een rij te zetten en/of het gesprek hierover aan te gaan met andere mensen.
Elf vragen
- Er is altijd wel iemand in mijn omgeving bij wie ik met mijn dagelijkse probleempjes terecht kan.
- Ik mis een echt goede vriend of vriendin.
- Ik ervaar een leegte om me heen.
- Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen.
- Ik mis gezelligheid om me heen.
- Ik vind mijn kring van kennissen te beperkt.
- Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen.
- Er zijn voldoende mensen met wie ik me nauw verbonden voel.
- Ik mis mensen om me heen.
- Vaak voel ik me in de steek gelaten.
- Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht.
Testen eenzaamheid
- Faktor 5 is gespecialiseerd in het onderwerp eenzaamheid. Deze organisatie heeft ook een zelftest ontwikkeld en is te vinden op de website van Factor 5.
Ondersteuning
Vind je het lastig om jouw eenzaamheid zelf te doorbreken? Er zijn verschillende organisaties die je daarbij kunnen helpen. Klik op de tegel Ondersteuning voor meer informatie.
Eenzaamheid gaat niet vanzelf over. Maar het kan lastig zijn om het zelf te doorbreken. Het is fijn om dan wat steun te krijgen van iemand die meedenkt. En die steun is er voor jou!
Bel of chat met de Luisterlijn
Je kunt altijd bellen of chatten met de Luisterlijn. Dag en nacht is hier iemand bereikbaar voor een vertrouwelijk gesprek of meer informatie. Je kunt jouw zorgen en gevoel van eenzaamheid delen. De medewerkers van de Luisterlijn hebben tijd en aandacht voor je. Ze luisteren en denken mee. Dit kan anoniem, dus je hoeft niet te vertellen wie je bent. De Luisterlijn is bereikbaar via telefoonnummer (088) 0767000 (normaal tarief). Chat je liever met iemand? Dit kan via de website van de Luisterlijn: www.deluisterlijn.nl
Caleidoscoop is er voor jou
Wil je graag een gesprek met iemand uit je woonomgeving? Dan kun je terecht bij Caleidoscoop. Deze organisatie denkt met je mee en weet wat er allemaal mogelijk is in Heerenveen. Persoonlijk en dichtbij dus! Het gaat om wat jij graag wilt en nodig hebt. Een medewerker van Caleidoscoop (bijvoorbeeld de welzijnscoach) kan ook een keer met je meegaan naar een activiteit. Lijkt het je leuk om vrijwilligerswerk te doen en zo anderen te ontmoeten? Het Vrijwilligers Service Punt van Caleidoscoop kan je daarbij helpen. Caleidoscoop is bereikbaar via (0513) 62 90 90 en info@caleidoscoopheerenveen.nl.
Sichtpunt: voor een zinvol advies
Misschien mis je een doel of zingeving in je leven. Of worstel je met vragen waar je niet goed uitkomt. Dit kan een eenzaam gevoel geven. Geestelijk verzorgers van Sichtpunt helpen je graag verder. Zij kunnen je adviseren bij zingeving en levensvragen. Jij bepaalt zelf op welke manier. En het mooie is: het helpt je altijd verder. Geestelijke verzorging is er voor iedereen ongeacht je levensovertuiging of geloof. Wil je contact met een geestelijk verzorger? Sichtpunt is bereikbaar via telefoonnummer (06) 293 555 78 en info@sichtpunt.frl. Je kunt ook kijken op de website www.sichtpunt.frl.
Meitinker denkt met je mee
Elke wijk en elk dorp in de gemeente Heerenveen heeft een meitinker. Je kunt bij deze meitinker terecht met jouw vragen en gevoelens van eenzaamheid. De meitinker zoekt samen met jou naar een oplossing. Wat kan jou helpen om eenzaamheid te doorbreken? Benieuwd naar de meitinker in jouw buurt? Kijk dan op de pagina Een meitinker kan u helpen.
Samen Scoren voor Gezondheid
In gemeente Heerenveen is het platform Samen scoren voor gezondheid dé centrale plek voor het aanbod aan activiteiten op het gebied van sport, gezondheid, cultuur en ontmoeting. Samen in beweging komen helpt om fit te blijven én is ook heel geschikt om nieuwe mensen te ontmoeten. Kijk welke activiteiten er zijn bij jou in de buurt. Samen gezond en gelukkig. Doe je mee?
Websites met meer informatie
Wil je graag meer informatie over het onderwerp eenzaamheid? Of zoek je extra tips en mogelijkheden voor ondersteuning? Kijk dan eens op de landelijke websites www.eentegeneenzaamheid.nlof www.eenzaam.nl
Week van de Ontmoeting
In 2022 en 2023 werd in de gemeente Heerenveen de Week van de Ontmoeting georganiseerd. Deze periode eind september viel samen met Burendag en de landelijke Week tegen Eenzaamheid. Tijdens de Week van de Ontmoeting waren er diverse activiteiten, georganiseerd door, voor en met de inwoners van de gemeente, waar mensen elkaar ontmoetten en nieuwe contacten konden leggen.
Doe & Ontmoet cheque
Tijdens de Week van de Ontmoeting nodigden we iedereen uit om een activiteit te organiseren, groot of klein, waar ontmoeting en verbinding centraal stond. Hiervoor konden inwoners een Doe & Ontmoet cheque aanvragen ter waarde van maximaal €250.