Wet voorkeursrecht gemeenten
Op basis van de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) kan de gemeente grond (bebouwd en/of onbebouwd) aanwijzen, waar de gemeente plannen voor wil ontwikkelen. Dit betekent dat als eigenaren hun grond willen verkopen, zij deze eerst aan de gemeente te koop moeten aanbieden.
Hieronder vindt u tegels met informatie, het raadsbesluit met bijlagen en antwoord op veel gestelde vragen.
Zie ook
- Officiële publicatie op Overheid.nl
- Nieuwsbericht: Ontwerp Woonvisie 2023-2028 van gemeente Heerenveen ter inzage
- Wvg_Collegebesluit 18 april 2023 – geanonimiseerd (PDF 84 kB)
- Bijlage 1 Kaarten van aangewezen percelen – college (PDF 15 MB)
- Bijlage 2 lijst van aangewezen percelen – college – geanonimiseerd (PDF 178 kB)
- Raadsbrief ontwerp Woonvisie + Wvg (PDF 917 kB)
- Ontwerp raadsvoorstel Wvg (PDF 257 kB)
Vragen en antwoorden
Hieronder leggen we de Wet voorkeursrecht gemeente uit in een aantal vragen en antwoorden.
Hoe zeker is het dat op de aangewezen locaties woningbouw wordt gerealiseerd?
Op dit moment is het nog onzeker of er daadwerkelijk woningen gebouwd zullen worden op de aangewezen locaties. Om tot een besluit te komen, moeten we eerst de locaties bespreken met onze inwoners. Bovendien moeten er verschillende onderzoeken worden uitgevoerd, zoals bodemonderzoek, onderzoek naar kabels en leidingen en archeologisch onderzoek. Daarnaast is het van belang om te beoordelen of de afstand tussen de woningen en (snel)wegen en bedrijven groot genoeg is om geluids-, stank- en andere vormen van overlast te voorkomen.
Waarom wijst de gemeente in Nieuwehorne niet de locatie ten noordwesten van Nieuwehorne van Green2Grow aan?
Wij hebben ervoor gekozen om de uitbreiding van Nieuwehorne te concentreren tussen de nieuwe sportvelden en het bestaande woonwijkje. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt vinden wij dit een logischere en betere locatie voor de uitbreiding van Nieuwehorne. Daarom hebben we besloten om de locatie ten noordwesten van Nieuwehorne niet aan te wijzen.
Kunnen eigenaren van aangewezen gronden nu ook planschade claimen?
Nee, eigenaren van aangewezen gronden kunnen op dit moment nog geen planschade claimen. Planschade is een vergoeding voor vermogens- en/of inkomensschade als gevolg van een gewijzigd ruimtelijk plan. Het aanwijzen van gronden voor voorkeursrecht verandert nog niet de bestemming van de grond. Daarnaast krijgen eigenaren bij verkoop aan de gemeente de marktwaarde en hebben ze dus geen financieel nadeel. Pas bij een concrete wijziging van het bestemmingsplan kan planschade aan de orde zijn. In dat geval kan een eigenaar een verzoek tot planschadevergoeding indienen bij de gemeente.
Kunnen inwoners nu al bezwaar maken tegen de locaties voor woningbouw?
Nee, op dit moment is er nog geen vastgesteld plan waar bezwaar tegen kan worden gemaakt. Eerst zal er ruimte worden gegeven voor participatie, waarna de uiteindelijke bouwlocaties worden vastgelegd in een Structuurvisie of Omgevingsvisie. Vervolgens moeten nog de gebruikelijke Ruimtelijke Ordening-procedures worden gevolgd, zoals een bestemmingsplanprocedure. Tijdens deze procedures kunnen zienswijzen worden ingediend en bezwaar en beroep worden ingesteld.
Wie kunnen bezwaar maken tegen de aanwijzing/voorkeursrecht?
Belanghebbenden, dat wil zeggen eigenaren en zakelijk gerechtigden, kunnen bezwaar maken tegen de aanwijzing en het voorkeursrecht.
Waarom worden in de kern Heerenveen geen locaties aangewezen?
Er worden momenteel geen nieuwe uitbreidingslocaties aangewezen in de kern Heerenveen, omdat er al diverse ontwikkellocaties beschikbaar zijn, zoals Skoatterwâld, het centrum en de A32-zone. Daarnaast is de mogelijke toekomstige uitbreiding in Heerenveen-West op het grondgebied van de buurgemeente en deze locatie is al ingenomen door diverse marktpartijen die daar willen ontwikkelen.
Waarom worden niet bij alle dorpen uitbreidingslocaties aangegeven?
Het verschilt per dorp hoe groot de behoefte aan woninguitbreiding is. We richten ons voornamelijk op de grotere dorpen en de hoofdkern Heerenveen, waar de behoefte het grootst is. Voor kleinere dorpen geldt meestal een kleinere opgave en zijn er vaak al initiatieven voor woningbouw of ontstaan deze vanzelf. Daarom zijn niet bij alle dorpen uitbreidingslocaties aangegeven in de Woonvisie.
Waarom wijst de gemeente 2 locaties nabij Akkrum aan?
In Akkrum wordt momenteel gediscussieerd over de locatie van de uitbreiding van het dorp. Door twee locaties aan te wijzen, zorgen we ervoor dat beide locaties in aanmerking komen voor ontwikkeling.
Waarom zijn juist die locaties geselecteerd?
De door ons geselecteerde locaties zijn een logische vervolgstap op eerdere uitbreidingen en zijn vaak al besproken in overleg met de besturen van Plaatselijk Belang. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt lijken deze locaties geschikt voor de beoogde ontwikkelingen.
Op welke gronden vestigt de gemeente het voorkeursrecht?
Voorlopig zullen wij het voorkeursrecht vestigen op gronden die gelegen zijn nabij Akkrum, Jubbega, Nieuwehorne, De Knipe en Aldeboarn.
Hoe wordt de waarde van het eigendom bepaald?
De partijen gaan met elkaar onderhandelen over de waarde van het eigendom. Als de partijen het niet eens kunnen worden, kan de rechter gevraagd worden om de waarde vast te stellen. De rechter houdt daarbij rekening met de regels uit de Onteigeningswet.
Zijn er uitzonderingen op de verplichting om het eigendom aan te bieden aan de gemeente?
Ja, er zijn uitzonderingen vastgelegd in de wet. Zo is het bijvoorbeeld niet nodig om het eigendom aan te bieden als het gaat om een faillissement of als het eigendom wordt overgedragen binnen de familie tot en met de 2e graad
Wat gebeurt er als de gemeente geen interesse heeft om het eigendom te kopen?
In dat geval vervalt het voorkeursrecht tijdelijk en is de eigenaar vrij om zelf te beslissen aan wie hij of zij het eigendom wil verkopen.
Wat betekent een voorkeursrecht?
Een voorkeursrecht geeft de gemeente het recht om als eerste een stuk grond te kopen als de eigenaar van plan is om het te verkopen. De eigenaar moet het perceel dan eerst aan de gemeente te koop aanbieden voordat het aan anderen verkocht kan worden. Vervolgens beslist de gemeente of zij geïnteresseerd is om het eigendom te kopen en of er onderhandelingen zullen plaatsvinden.
Wanneer gaat het voorkeursrecht in?
Het voorkeursrecht treedt in werking op de eerste werkdag nadat het is gepubliceerd. Dit betekent dat het voorkeursrecht van kracht zal zijn vanaf 26 april 2023.
Waarom juist nu?
Juist nu omdat de gemeente werkt aan de Woonvisie en hierin wordt aangegeven bij welke dorpen we denken aan het realiseren van nieuwe woningen.
Waarom gaat de gemeente Heerenveen een voorkeursrecht vestigen?
De gemeente Heerenveen gaat een voorkeursrecht vestigen om regie te kunnen voeren over de ruimtelijke ontwikkeling van bepaalde gebieden. Hierbij krijgt de gemeente het recht om als eerste de grond aan te kopen wanneer deze wordt verkocht. Dit voorkomt dat projectontwikkelaars en speculanten de prijs opdrijven of strategische grondposities innemen, waardoor de gemeente afhankelijk wordt. Op deze manier kan de gemeente zorgen voor een gecontroleerde en duurzame ontwikkeling van de betreffende gebieden.