Cultureel erfgoed en gemeentelijke monumenten

Monumentale panden, fraaie dorpsgezichten, weids landschap, besloten landschap en vele oude boerderijen. Samen bepalen zij de identiteit van onze gemeente. De gemeente Heerenveen hecht veel waarde aan behoud van ons erfgoed, versterking van onze culturele identiteit en het belichten van onze rijke ontstaansgeschiedenis. In het noordelijk deel van onze gemeente zijn tot op heden nog geen gemeentelijke monumenten aangewezen. Dat willen we veranderen.

Erfgoed verbindt ons met de regio waar we opgroeien, wonen of werken. In de beleving en waardering van onze leefomgeving spelen monumenten, als onderdeel van ons erfgoed, vaak een grote rol.

Voorgeschiedenis

In de dorpen Akkrum, Nes, Aldeboarn en Haskerdijken-Nieuwebrug zijn monumenten nog niet geïnventariseerd en aangewezen. Dit heeft te maken met de herindeling in 2014. Hieronder leggen we stapsgewijs uit hoe dat is gegaan en wat we gaan doen om dit te veranderen.

Op 4 oktober 2010 stelde de gemeenteraad de Nota Cultuurhistorisch erfgoed (Nota Erfgoed) vast. In deze nota staat het beleid voor de bescherming van cultuurhistorische waarden in Heerenveen vóór de gemeentelijke herindeling in 2014. Op basis van deze nota zijn gemeentelijke monumenten aangewezen en beschermd via de Erfgoedverordening.

Op 1 januari 2014 werd Heerenveen uitgebreid met delen van Boarnsterhim en Skarsterlân: Akkrum, Nes, Aldeboarn en Haskerdijken/Nieuwebrug. Om alle inwoners en ondernemers gelijk te behandelen, werd in 2014 regelgeving van de oude gemeenten op elkaar afgestemd, met een duur woord geharmoniseerd. Dit gold echter niet voor het erfgoedbeleid. Vanwege de omgevingswet (die in zou gaan in 2018) werd dit uitgesteld.

Het juridische instrument (Erfgoedverordening) om monumenten te beschermen is wel op orde. Maar de inventarisatie en aanwijzing van monumenten in de nieuwe delen van Heerenveen is nog niet gebeurd. Hierdoor is er verschil in de bescherming van erfgoed in verschillende delen van de gemeente. Met een aanvulling op de Nota Erfgoed willen we dit veranderen.

Hoe maken we een aanvulling op de ‘Nota Cultuurhistorisch Erfgoed’?

We organiseren avonden voor belangstellenden en eigenaren van monumentale panden in Akkrum, Nes, Aldeboarn en Haskerdijken-Nieuwebrug. Op de eerste informatieavond in april/juni werd volop meegedacht over mooie plekken of gebouwen in het gebied. Bureau SteenhuisMeurs, dat helpt met het onderzoek, neemt alle ingebrachte ideeën mee. En om het gebied en vooral de panden goed in beeld te krijgen gingen medewerkers van bureau SteenhuisMeurs in het voorjaar met de fiets op pad. Voor een gebiedsinventarisatie maakten zij foto’s vanaf de openbare weg.

Tijdens de tweede bijeenkomst op maandagavond 9 september is toegelicht welke panden in aanmerking kunnen komen als gemeentelijk monument en hoe we tot deze lijst zijn gekomen. Ook vertelden we wat het betekent als een pand wordt aangewezen als gemeentelijk monument en gaven we een toelichting op het proces.

Maakt mijn pand kans om gemeentelijk monument te worden?

Het aanwijzen van gemeentelijke monumenten gebeurt alleen voor panden die gebouwd zijn tot en met 1971. Panden gebouwd na deze periode komen op dit moment niet in aanmerking voor aanwijzing als gemeentelijk monument. Maar, bijzondere panden die na deze periode zijn gebouwd, kunnen mogelijk in de toekomst worden overwogen.

Voor verdere informatie over het proces en de stappen na de eventuele aanwijzing van een pand als gemeentelijk monument, stuurt de gemeente eigenaren schriftelijk informatie.

Planning en proces

• Algemene informatiebijeenkomst: 15 april 2024 zie tegel documenten onderaan deze pagina
• Informatiebijeenkomst over potentiële objecten: 9 september 2024 Brede School Akkrum zie tegel documenten onderaan deze pagina
• Aanvullende pandbezoeken: in overleg, betrokkenen ontvangen persoonlijk bericht
• Afronden en bekendmaken redengevende toelichtingen: (onder voorbehoud) najaar 2024
• Spreekuur voor individuele toelichting over mogelijke aanwijzing (onder voorbehoud): eerste week december 2024
• Voorlopige lijst potentiële objecten: december 2024
• Verzoek advies bij Adviescommissie Omgevingskwaliteit hûs en hiem: eerste kwartaal 2025
• Versturen voorlopig aanwijzingsbesluit = voorbescherming: streven is eerste kwartaal 2025
• Mogelijkheid indienen van uw zienswijze (eerste en tweede kwartaal 2025, afhankelijk van wanneer u het voorlopig aanwijzingsbesluit ontvangt
• Aanwijzingsbesluit college met daarna nog mogelijkheid tot bezwaar en beroep: volgt daarna.

Contact

Heeft u vragen over cultureel erfgoed of de aanwijzing daarvan? Neem dan contact op via erfgoed@heerenveen.nl of bel met Lysbeth Schockman via het algemene nummer 14 0513.